Trước vấn đề này, ĐBQH Tôn Ngọc Hạnh, Phó Trưởng đoàn chuyên trách đoàn ĐBQH tỉnh Bình Phước đã có những đánh giá nhận định thực tiễn thị trường lao động tại Việt Nam và đưa ra dự đoán xu hướng tuyển sinh những ngành có thể hot trong năm 2019.

Top ngành có thể hot năm 2019

Thưa ĐBQH Tôn Ngọc Hạnh, theo quan điểm của bà, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với những sự chuyển biến mạnh mẽ đòi hỏi đáp ứng nguồn nhân lực 4.0 như thế nào?

Việt Nam đang đứng trước xu thế hội nhập quốc tế, đã ký kết Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Càng muốn hội nhập toàn diện, hội nhập sâu thì phải theo xu hướng phát triển của quốc tế. Với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, chắc chắn Việt Nam không thể đứng ngoài xu hướng những ngành nghề hot, được lựa chọn nhiều trong tương lai.

Hiện nay, Việt Nam cũng đang hướng tới 6 nhóm ngành nghề được đánh giá sẽ hot trong cách mạng công nghiệp 4.0. Giới trẻ cũng đầu tư thời gian, công sức nghiên cứu nhiều, hướng đến để lựa chọn ngành nghề phù hợp nhất.

Căn cứ nhu cầu nhân lực và bức tranh toàn cảnh về thị trường lao động Việt Nam trong thực tiễn hiện nay, bà dự đoán nhóm ngành nghề nào sẽ hot nhất, có nền tảng tốt trong kỳ tuyển sinh đại học năm 2019?

Đối với Việt Nam, nhóm ngành nghề có khả năng phát triển nhiều nhất thuộc lĩnh vực công nghệ sinh học, công nghệ chế biến, kỹ thuật y sinh, chế biến sâu của nông nghiệp công nghệ cao. Trước nền tảng nhóm ngành nghề đó đang có xu hướng phát triển tốt, nếu được khuyến khích hợp lý, sinh viên quan tâm, đam mê sẽ thực sự mang lại hiệu quả tích cực.

Vì mấy chục năm nay, Việt Nam phát triển đi lên từ nông nghiệp, có lợi thế rất lớn về ngành này. Nếu có điều kiện, nên tiếp tục phát triển. Các sản phẩm được chế biến từ nông sản Việt rất đa dạng như xoài, dưa hấu, thanh long… nhưng chúng ta chưa có những nhà máy chế biến sâu để xuất thành những sản phẩm có giá trị kinh tế cao hơn, bảo quản được lâu hơn.

Trái cây để tự nhiên sẽ không bảo quản, sử dụng được lâu, mà dùng các chất bảo quản thì không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩ̉m và ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe người tiêu dùng.

Nhóm ngành nghề tiếp theo có thể vẫn tạo sức hút trong năm 2019 là công nghệ thông tin. Trong thời đại công nghệ và truyền thông bùng nổ, tác động đến từng ngóc ngách của đời sống như hiện nay, bất cứ ngành nghề, lĩnh vực nào cũng cần tới sự góp mặt của công nghệ thông tin. Ngày càng có nhiều học sinh hướng đến lĩnh vực công nghệ thông tin để nắm bắt những cơ hội việc làm tốt với mức lương hấp dẫn.

Sức hút từ nhóm ngành này chưa có dấu hiệu “hạ nhiệt”. Công nghệ thông tin vẫn đang là một trong những ngành học được chú trọng trong hệ thống đào tạo của nhiều trường đại học, được xem là ngành đào tạo mũi nhọn hướng đến sự phát triển của công nghệ và khoa học kỹ thuật trong thời đại số hóa ngày nay.

Một nhóm ngành cũng sẽ trở thành “tâm điểm” giữa “làn sóng” tuyển sinh đại học năm 2019 chính là quản trị, dịch vụ quản trị tài chính - đầu tư, logistics, du lịch.

Du lịch, dịch vụ sẽ là xu hướng phát triển mạnh trong tương lai của Việt Nam. Đảng và Nhà nước cũng đã xác định du lịch là ngành mũi nhọn của quốc gia, nhiều địa phương cũng đang tập trung để kiện toàn, phát triển du lịch và có một bước đột phá hơn trong năm 2019.

Suốt nhiều năm nay, Đảng và Nhà nước vẫn xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn của cả nước, vẫn đang tìm nhiều giải pháp để phát triển tốt hơn, khắc phục những yếu kém, hạn chế, tiếp thu những ý kiến, nhận xét từ quốc tế, rút kinh nghiệm về phục vụ du lịch của nước ta. Mặc dù hiện tại còn nhiều khó khăn, nhưng theo tôi, những ngành nghề này sẽ đủ sức hot.

Sức hút từ ngành cần nhân lực

Để đảm bảo đáp ứng nhu cầu nhân lực lớn trong các lĩnh vực đào tạo này, theo bà, cần có những lưu ý gì trong vấn đề đào tạo?

Trong lĩnh vực đào tạo, nếu có cách quảng bá và chiêu sinh tốt, thì sẽ thu hút nhiều bạn trẻ vào các lĩnh vực kể trên.

Sinh viên sau khi tốt nghiệp sẽ có việc làm ngay, có nhiều sự lựa chọn hoạt động trong các lĩnh vực này. Nếu chỉ tập trung giới thiệu nhiều thí sinh đăng ký tuyển sinh vào các ngành mà sau khi tốt nghiệp không có việc làm, sẽ gây hệ lụy, dẫn đến câu chuyện tỷ lệ thất nghiệp cao.

Điều quan trọng nhất là định hướng trong giáo dục tuyển sinh của các trường đại học, phải làm sao cho thí sinh lựa chọn đúng định hướng của bản thân. Trường đại học phải dạy thực chất, chứ không chạy theo quảng cáo quá đà mà không đáp ứng nhu cầu thực tế xã hội, để tránh gây ra nhiều hệ lụy.

Việt Nam đang hướng đến coi tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai trong quá trình phát triển hội nhập. Theo bà, xu hướng tuyển sinh của các trường đại học sắp tới cần lưu ý những gì?

Ngoại ngữ là vấn đề cần được chú trọng. Hiện giờ, tuy là chúng ta đã chậm bước, nhưng cần đưa ngay vào các trường đại học chương trình đào tạo song ngữ: Tiếng Anh và tiếng Việt song song, để các bạn trẻ có thể tự tin đối thoại với quốc tế.

Sinh viên sau khi tốt nghiệp không thể đối thoại được, tức là sẽ không làm việc độc lập được, sẽ tạo những rào cản lớn ngăn sự phát triển hội nhập.

Du lịch, dịch vụ chắc chắn phải giỏi ngoại ngữ, công nghệ thông tin mà không biết ngoại ngữ thì không thể đọc được các phần mềm, công nghệ chế biến sâu cũng đặc biệt cần ngoại ngữ. Những sản phẩm đầu ra không chỉ được giới thiệu tiếng Việt mà còn phải giới thiệu bằng tiếng Anh, vì hội nhập quốc tế, thì phải sản xuất, quảng bá sản phẩm trên trường quốc tế. Bên cạnh đó, nhập sản phẩm của các nước về Việt Nam thể hiện sự cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Xin cảm ơn Đại biểu!